Դավիթ Սարգսյան. Ինչն է դրդում այս անարժանապատիվ կեցվածքին

Հույս, Հավատ, Սեր. Քրիստոնեական վարդապետության երեք առանցքային սկզբունքներ, որ տարօրինակորեն, աննախադեպ և աներկբա վստահությամբ, տածում են մերօրյա իշխանիկները ոչ ավելի, ոչ պակաս՝ մեր դարավոր թշնամու հանդեպ, որը բազմիցս կոտորել, թալանել, ավարառել է մեր ժողովրդին և երկիրը, ցեղասպանել և հայրենազրկել հայությանը:

Ի՞նչն է սնուցում միակողմանի խաղաղության դարաշրջանի հանդեպ այդ ինքնավստահությունը՝ տգիտությո՞ւնը, պատմության դասեր չսերտե՞լը: Բայց չէ՞ որ առանձնապես գիտելիք չի պահանջվում մերօրյա իրադարձությունները վերլուծելու և եզրահանգելու համար՝ մեր արյունարբու, ոմանց համար՝ զավեշտալիորեն կիրթ ու կառուցողական, դրացու հեռահար և մոտալուտ նպատակների մասին, որ նա անթաքույց լկտիությամբ հայտարարում է իր երկու պետությունների ամենաբարձր ամբիոններից: Կույրը կտեսներ, խուլը կլսեր, համրը կաղաղակեր: Ապա ի՞նչն է դրդում այս անարժանապատիվ և քստմնելի կեցվածքին, եթե ոչ՝ հայրենադավությունը:

Հ.Գ. 1920 թվականի հոկտեմբերի 30-ին հայկական զորքերը լքում են Կարսը տեղի 20.000 բնակիչների հետ միասին։ Ճակատի ամբողջ հրամանատարությունը հանձնվում է թուրքերին։ Չհաշտվելով իրականությանը՝ Կարսում ինքնասպան են լինում բերդի պարետ, գնդապետ Մելիք-Հովսեփյանը, Սեպուհի բրիգադի հազարապետ Չիլինգարյանը, մարտկոցի հրամանատար, գնդապետ Բագրատունին և առաջին գնդի հրամանատար, գնդապետ Հովհաննես Մազմանյանը։ Չնայած դրան, առավել հայտնի և խորհրդանշական դարձավ վերջինիս մահը։ Երեկոյան ժամը 9-ին, առանց որևէ մի կրակ արձակելու, Կարս մուտք գործեց թուրքական 11-րդ դիվիզիան։

Մեկնաբանություններ